Bir öğrencinin hayatını şekillendiren en önemli kararlardan olan tercih süreci hem stresli, hem de endişeli bir dönemdir. Fakat şunu belirtmek gerekir ki; bu hayatta tek doğru olmadığı gibi, en doğru tercih diye bir şart da yoktur. Özellikle de tercih süreçlerinde aileden ve çevreden herkesin bir şeyler söylemesi kafada karışıklık yaratacaktır. Herkesin hayata bakış açısı farklı olduğu unutulmamalıdır.
Rehber öğretmenler ve danışmanlar dahil çoğu kişinin seçimlerinde farklılıklar olacaktır. Bu nedenle kişinin tamamen kendi seçimleri ve kendi bakış açısı ile hareket etmesi en doğrusu olacaktır.
Bu yazımızda sizlere iki üniversite mezunu, yüksek lisans sürecinde bir akademisyen adayı olarak değerli bilgiler ve öneriler sunmak isterim. “Üniversite seçimi yaparken nelere dikkat etmeliyim?, hangi üniversiteyi neden seçmeliyim?” gibi sorularla boğuşmadan önce yazıyı sonuna kadar okumanızda fayda var.
Öncelikle olaya resmi açıdan yaklaşalım;
- Tercih sürecine başlamadan önce ilk adım olarak Yükseköğretim Programları ve Kontenjanlar Kılavuzu’nu mutlaka dikkatli bir şekilde okuyun.
- Ardından kendi isteğinizi göz önüne alarak seçmek istediğiniz tüm üniversite ve programları belirleyin.
- Belirlediğiniz programların karşısına puanları, özel koşulları ve burs gibi detayları yazın.
- Son adımda ise puanınız tutmasa dahi en istediğiniz bölümden başlayarak tercihlerinizi yapın. İlk birkaç tercihinizi puanınızın üzerinde olan üniversiteleri yazarak kullanın.
Not: Örneğin; sıralamanız 20 binlerdeyse tercihlerinizi 10-30 bin aralığında rahatlıkla yapabilirsiniz. Hatta ilk 3-4 sıraya 5-10 bin gibi sıralamalı üniversiteleri de yazabilirsiniz. Bu sene farklı bir sistem ve sürprizlere açık. Şansınızı deneyebilirsiniz.
Tüyo: Puanınız pek yüksek değil ve belki de üniversite kazanamam diye korkuyorsunuz. Sizlere benden ufak bir tüyo; yeni açılan bölümlerin karşısında — şeklinde boşluk görülecektir. Bu bölümler için henüz puan belli değildir. Bu bölümleri tercih ederek üniversite kazanma şansınızı artırabilirsiniz.
Şimdi de tercih yaparken dikkat edilmesi gerekenler konusunda genel önerilerden bahsedelim;
· Sakin Olun
Boşta kalırım, işsiz kalırım, üniversiteyi kazanamam gibi düşüncelerle panik yapmanıza gerek yok. Unutmayın ki hiçbir şey hayatın sonu değil. Daha da önemlisi tercihlerinizi sadece kazanmış olmak için yapmayın. Çünkü hayatınızda vereceğiniz en önemli kararlardan birini alma sürecindesiniz. Bu nedenle tutarlı karar vermeniz en önemlisi.
· Beklentilerinize Yoğunlaşın
Öğrencilerin en sık düştüğü ve benim de çok fazla tanık olduğum hataların başında bir önceki yılın puanına takılıp kalmak geliyor. Neden beklentilerinizi ve isteklerinizi ön planda tutmak yerine bir önceki yılın puanları ile hayallerinizi öldürüyorsunuz? Evet belki puanınız bir önceki yılın puanı ile uyuşmuyor olabilir, ancak bu sene puanların düşmeyeceği ya da yükselmeyeceği ne malum? Belki de istediğiniz ya da tercih edeceğiniz bölümü yazan en yüksek puana sahip son kişi olacaksınız. Eğer tek bir şans bile varsa kullanılmaya değerdir bunu unutmayın. Bu sene önceki seneye göre çok farklı olacak. Sürprizlere açık olun.
· Yeteneklerinizi Ön Planda Tutun
Üniversite seçimi yaparken mutlaka yeteneklerinizi ön planda tutun. Mutlaka kazanmalıyım değil de neden kazanmalıyım? sorusunu sorun kendinize. Yapmak istemediğiniz bir meslek seçimini asla tercih etmeyin. Çünkü mutlu olmadığınız bir şeyi yapmak sizi başarıya götürmez. Elbette ki istisnaları çok fazla. Çoğu üniversite mezunu istemediği bir bölümün mezunu olarak iş hayatında. Fakat kendini görmek istediği yerde olanların mutluluğu daha az sayıda.
· Gerçekleri Göz Ardı Etmeyin
Buraya kadar okuduklarınızda tercih yapmak bu kadar kolay ve stressiz mi sanki? dediğinizi duyar gibi oldum. İşte işin zor kısmına geldik. Üniversite seçimi yaparken elbette ki tercih edeceğiniz üniversite ve bölümlerle ilgili kriterleri de göz ardı etmemeniz gerekiyor.
Üniversitenin vaat ettiklerine değil bu güne dek yaptıklarına bakmayı ihmal etmeyin. Seçeceğiniz üniversitenin coğrafik çevresi, eğitim koşulları, akademisyenleri ve başarıları, teknolojik altyapısı, dil eğitiminin niteliği, kampüs ve şehir olanakları, burs olanakları ve en önemlisi de mezun olduğunuzda iş olanaklarınıza uygunluğunu mutlaka göz önünde bulundurun.