Bu başlık son zamanlarda bir çok yerde karşımıza çıkıyor ki endüstrinin 4. Çağına geçilmeye çalışıldığı günümüz dünyasında yapay zekayı konuşmamak söz konusu bile olamaz. Bu yazıda yapay zekanın tarihçesine, yapay zekanın mantığına, faydalarına değineceğiz.
Yapay zekayı kısaca insansı düşünce sistemini makinelere uyarlamaya çalışmak olarak tanımlayabiliriz.
Yapay zekanın tarihi 1950’lerde Nazilerin kırılamaz olarak görülen Enigma makinelerindeki şifreyi çözen, İngiliz matematikçi, bilgisayar bilimci ve kriptolog (şifre bilimci) Alan Turing’in geliştirmiş olduğu Turing Testi’ne kadar dayanır. Turing testinin mantığında bir yapay zekanın karşısındaki kişiyi insan olduğuna ikna etmesi yatar. Basitçe bir insanın yazarak sorduğu bir soruya 2 farklı odadan yine bir insan ve yapay zeka cevap verir. Eğer soran kişi bilgisayarı ayırt edemezse o yapay zeka başarılı sayılır. Şu ana kadar bir yapay zekanın 5 dakikadan daha fazla dayanamadığı söyleniyor. Bu alanda çalışan bir çok uzman artık Turing testinin yeterli bir kriter olduğunu düşünmemekle beraber güncellenmesi üzerinde çalışıldığı söyleniyor.
Yapay Zekanın Faydaları
Bir yapay zeka sisteminin özünde yapılmak istenen aslında insan gibi düşünmesi ve insan gibi davranmasıdır. Peki neden ? Yani bu sistem insanlığa ne gibi faydalar sağlar ? Bunu anlamak için aslında günümüzde yapay zekanın kullanıldığı alanlara basitçe bakmak gerekir. Örneğin akıllı ev sistemleri. Küçük yapay hizmetçiniz, alarmınız sizi uyandırmadan önce evin perdelerini açıp kahvenizi hazırlayabilir ya da evinizin kapısını açtığınızda ışıklarınızı yakarak vs. evi sizin için hazırlayabilir. Bunun yanında herhangi bir gaz kaçağında, yangın, hırsız gibi durumlara anında müdahale ederek gerekli yerlere haber verebilir. Üstelik yorulmayan sorgulamayan her an emrinizde siz ne isterseniz onu yapan bir çalışan… Farklı bir alanda örnek verelim. Trafik kazalarının çok büyük bir kısmının insan hatasıyla olduğunu düşünürsek, sürekli yolu kontrol eden, uyduyla ve trafikteki diğer araçlarla sürekli haberleşen, binlerce sensör sayesinde her saniye trafiği okuyabilen, gideceği şeride, hıza, nerede fren yapacağına ”karar veren” insan hatasının ortadan kalktığı bir bir sistem düşünün. Yani sizin yerinize bir çok şeyi yapan bir sistem. Kim hiç uyumayan, dikkati dağılmayan, asla hatalı sollama yapmayan, trafik kurallarının tamamına istisnasız uyan bir şoför istemez ki?
Bu şekilde çokça artısı olan bir sistemi düşündüğünüzde bu artıların altında sizce ne gibi tehlikeler yatıyor ? Böylesine ucu açık ve sürekli geliştirilen bir sistemde ne gibi sorunlar insanlığı bekliyor? Bu geliştirilen sistemler bir süre sonra ya kendi kendini geliştirmeye başlarsa, ne gibi sonuçlar ortaya çıkar ? Bu sonuçlar aslında yapay zekanın göründüğü kadar masum olmadığını mı yoksa boş yere endişelendiğimizi mi gösterir?
Kafamızda buna benzer bir çok soru varken yapay zeka gelişmeye, geliştirilmeye devam ediyor. Bu gelişimin insanlığa etkilerini ilerleyen yıllarda daha net göreceğimizi düşünüyorum. O zamana kadar özellikle mühendislik alanında kendini geliştirmeye çalışan insanlar olarak bu gelişimi soluksuz takip edeceğimize de eminim.